Aan het begin?

 

Al gaf de intake haar het vertrouwen om met het traject te beginnen, toch maakt ze nog een licht nerveuze indruk als ze in het klooster in Denekamp arriveert voor de eerste sessie. Uiteraard stel ik haar op haar gemak met een heerlijk kopje koffie, wat lekkers van de Zusters van het Franciscushuis en de vraag: ‘Gaat het?’ ‘Eh, jawel hoor, maar ik vind het nog wel een beetje spannend!’ ‘Waarom? Vraag ik haar.

 

‘Nou, ik hoef hier geen toneel te spelen, dat had ik allang gezien, dus ik sta wel aan het begin van een pittig traject’ antwoordt ze eerlijk. ‘Aan het begin? Vraag ik haar.  Volgens mij ben je al op de helft!’ ‘De helft? Hoezo?’ vraagt ze verbaasd. ‘Jij hebt het lef om eerlijk naar jezelf te kijken, dat is de moeilijkste stap. Niet voor niets noemen ze dat in het Oosten ‘De tijger omhelzen’. Die moed heb jij al getoond. Je wilt ze de kost niet geven die daar op hun sterfbed nog niet aan zijn begonnen…’

 

 

 

 

En zo begon ook zij, met hernieuwde moed, de ‘spiegel-therapie’. ‘Maar zijn we niet állemaal spiegels voor elkaar, alle mensen?’ vroeg ze me later. ‘Absoluut’ antwoordde ik, maar niet elke spiegel lijkt mij even zuiver. De meeste zijn lachspiegels in mijn ervaring. Niet voor niets zeggen kinderen vaak ‘Wat je zegt, ben je lekker selluf!’ Socrates’ idee!

De kunst is om intuïtie te ontwikkelen voor heldere spiegels; mensen die je eerlijk laten zien zoals je bent. Al kan dat, sóms, ook confronterend zijn; maar als het vanuit vriendschap en liefde komt, voel je dat en helpt het je uiteindelijk verder. Lijd je bijvoorbeeld aan halitose, zullen steeds meer mensen afstand van je nemen. Maar een échte vriend of vriendin attendeert je daarop.

 

Zo schonk ik zelf in het begin in mijn kantoor van het prachtige klooster in Enschede bijvoorbeeld oploskoffie… Wiener Melange, vond ik toen lekker, echt waar! Tot een goede klant, voor het eerst bij mij op bezoek, na de eerste slok een vies gezicht trok. ‘Is toch lekkere koffie?!’ vroeg ik. ‘Nee Harry, dit ís geen koffie!’ Toen begreep ik pas waarom zelden iemand een tweede kopje wilde. ‘Doe maar een glaasje water’… Uiteraard meteen een Jura gehaald en daarna schonken we drie keer meer koffie! Ook een klant die klaagt, is goud waard! Hij of zij is je bedrijf, dus ook jou, namelijk toegedaan. Net als je goede vrienden. Koester hen, en wat die ‘lachspiegels’ betreft? Tja, wat zal ik zeggen… laat je de kop…

Aan het begin?

Aan het begin?

 

Al gaf de intake haar het vertrouwen om met het traject te beginnen, toch maakt ze nog een licht nerveuze indruk als ze in het klooster in Denekamp arriveert voor de eerste sessie. Uiteraard stel ik haar op haar gemak met een heerlijk kopje koffie, wat lekkers van de Zusters van het Franciscushuis en de vraag: ‘Gaat het?’ ‘Eh, jawel hoor, maar ik vind het nog wel een beetje spannend!’ ‘Waarom? Vraag ik haar.

 

‘Nou, ik hoef hier geen toneel te spelen, dat had ik allang gezien, dus ik sta wel aan het begin van een pittig traject’ antwoordt ze eerlijk. ‘Aan het begin? Vraag ik haar.  Volgens mij ben je al op de helft!’ ‘De helft? Hoezo?’ vraagt ze verbaasd. ‘Jij hebt het lef om eerlijk naar jezelf te kijken, dat is de moeilijkste stap. Niet voor niets noemen ze dat in het Oosten ‘De tijger omhelzen’. Die moed heb jij al getoond. Je wilt ze de kost niet geven die daar op hun sterfbed nog niet aan zijn begonnen…’

 

En zo begon ook zij, met hernieuwde moed, de ‘spiegel-therapie’. ‘Maar zijn we niet állemaal spiegels voor elkaar, alle mensen?’ vroeg ze me later. ‘Absoluut’ antwoordde ik, maar niet elke spiegel lijkt mij even zuiver. De meeste zijn lachspiegels in mijn ervaring. Niet voor niets zeggen kinderen vaak ‘Wat je zegt, ben je lekker selluf!’ Socrates’ idee!

 

 

 

De kunst is om intuïtie te ontwikkelen voor heldere spiegels; mensen die je eerlijk laten zien zoals je bent. Al kan dat, sóms, ook confronterend zijn; maar als het vanuit vriendschap en liefde komt, voel je dat en helpt het je uiteindelijk verder. Lijd je bijvoorbeeld aan halitose, zullen steeds meer mensen afstand van je nemen. Maar een échte vriend of vriendin attendeert je daarop.

 

Zo schonk ik zelf in het begin in mijn kantoor van het prachtige klooster in Enschede bijvoorbeeld oploskoffie… Wiener Melange, vond ik toen lekker, echt waar! Tot een goede klant, voor het eerst bij mij op bezoek, na de eerste slok een vies gezicht trok. ‘Is toch lekkere koffie?!’ vroeg ik. ‘Nee Harry, dit ís geen koffie!’ Toen begreep ik pas waarom zelden iemand een tweede kopje wilde. ‘Doe maar een glaasje water’… Uiteraard meteen een Jura gehaald en daarna schonken we drie keer meer koffie! Ook een klant die klaagt, is goud waard! Hij of zij is je bedrijf, dus ook jou, namelijk toegedaan. Net als je goede vrienden. Koester hen, en wat die ‘lachspiegels’ betreft? Tja, wat zal ik zeggen… laat je de kop…

 

 

Ben jij Blauw?

 

“Ben jij blauw?” vraagt een jonge collega me tijdens een bijeenkomst. “Eh nee, ik ben Harry, Harry Grob.” “Ja, nee, leuk, haha, ik bedoel dat systeem met die vier…” “Oh, kernkwadranten bedoel je?” onderbreek ik haar. “Eh, nee” met zoekende blik. “Disc dan?” “Nee”. “Mmm, SWOT of Transactionele Analyse?” “Eh nee, ook niet, ik bedoel…” “Oh, Human Design?” probeer ik tenslotte nog.

“Neehee, dat niéuwe systeem, Inzicht Ontdekking. Je weet wel, je vult een test in en dan weet je precies wie je bent. Je eigen ‘gebruiksaanwijzing’ zeg maar.” “Dat is lekker”, antwoord ik, “en daar komen ze nu mee?!” “Pardon?” “Dus ik ben al zo’n 50, 60 jaar voor niets op zoek naar mezelf? Ik had alleen maar even zo’n test hoeven in te vullen?!” Nou ja, zo simpel was het nou ook weer niet gaf ze schoorvoetend toe. Het was meer een hulpmiddel.

Hoe komt het toch dat er telkens ‘nieuwe’ methodes ontstaan, die vaak een hele schare aan volgers trekt? Waarom hebben we de behoefte om mensen in een vakje te stoppen en te etiketteren, of het nou zo’n ‘nieuw’ systeem is of een medische diagnose uit de GGZ?

 

 

 

Ik begrijp heel goed dat mijn ‘systeem’, het Grobbologisch Kromdenken (zie Goeroe Harry), bij mijn collega’s nooit een succes is geworden; het telt inmiddels ruim 7 miljard hokjes… Tja, als men dan toch zo graag in een hokje wil?! Nadelen te over aan mijn methode: je raakt nóóit uitgeleerd bijvoorbeeld en bij elke nieuwe cliënt nog steeds ‘un peu nerveux’; zou het me dit keer weer lukken?! Zó iemand heb ik immers nog nooit ontmoet.

 

Waarom kunnen we niet open staan voor het wonder dat ieder mens is? Zonder meteen te oordelen en te etiketteren?! Ieder mens is immers volkomen uniek, waardevol en bijzonder! Open staan voor het mysterie, het NIET durven weten, NIET doen. Alleen maar die spiegel te zijn, zo helder mogelijk. En op het juiste moment, de juiste snaar raken. Met compassie, én, alle bewondering overigens voor hun moed, zoals je duidelijk zal worden uit mijn volgende column.

Begrijp me niet verkeerd; methodes kunnen, mits deskundig én integer toegepast, zeker hun nut hebben. Maar meer dan een hulpmiddel is het niet. Wees je dat altijd bewust. Tenzij je liever in hokjes en etiketjes gelooft dan in jezelf…

 

Wat heb je gedaan?!

“Wat heb je gedaan? Hoe kan ik me nou na vijf sessies al zo’n stuk beter voelen? Ik snap het niet, we hebben alleen maar fijn gepraat?!” Tja, wat heb ik gedaan? Het Westerse denken; iets bereiken door iets te doen. Maar soms, nee vaak, bereik je meer als je ‘niet’ doet. En ‘niet doen’ is niet niets… 

Sterker nog, dat wat ik doe tijdens een sessie bepaalt voor slechts 1/12 (!) het eindresultaat. Begrijp me goed, als ik iets verkeerds doe, kan ik het totaal verzieken. Maar het ‘doen’, op welke manier dan ook (de methodiek, het behandelplan) wordt overgewaardeerd. Want als ‘doen’ het wondermiddel zou zijn, zouden we dan na decennia van geestelijke gezondheidszorg, nu niet voor nagenoeg elke mentale disbalans of stoornis een behandelplan mét succesgarantie moeten hebben? Iets in de trant van: bij persoonlijkheidstype A met stoornis B gebruike men methodiek X en medicatie Y?! We weten allemaal dat het zo niet werkt. 

Hoe dan wel? Tja, kon ik dat maar uitleggen. Nooit gelukt. Tientallen presentaties voor werkgevers, zorgverzekeraars, HR-clubs, ziekenhuizen en noem maar op; het enige dat iedereen begreep, was mijn passie voor mensen. Maar hoe?

Ik ben de bedrijfsarts van een zorgverzekeraar die dit talent in me zag, nog altijd bijzonder dankbaar! Ik kijk terug op prachtige jaren in het klooster in Enschede; honderden dappere cliënten die hun problemen, angsten, hun stress, trauma’s, depressies en fobieën overwonnen. En nu ik het kennelijk anderen niet kan leren, blijf ik het, met alle liefde, zelf doen, o.a. in het gastvrije, serene klooster van Denekamp.

 

 

Wat praat je veel

‘Wat praat je veel Harry, tenminste, veel meer dan in het begin’. ‘Dat is een goed teken’ zeg ik tegen Monique tijdens onze laatste sessie. ‘Hoezo?’ vraagt ze me. ‘Dat betekent dat we, bijna, klaar zijn’. ‘Dat gevoel had ik ook al,’ zei ze, ‘alsof we nu een normale conversatie hebben. Wat een verschil hè met een half jaar geleden, hoe ik me toen voelde? Vreselijk vond ik dat tijdens onze eerste sessies, zo stil als je was. Soms keek je me minutenlang zwijgend aan… er gebeurde van alles, maar wat?! Maar zo blij hoe ik me nu voel. Ik denk dat je gelijk hebt, we zijn klaar!’

 

 

Woorden… hoe vaak begrijpen we ze niet goed? Overschatten we de waarde ervan. En hoe vaak worden ze niet gebruikt om te misleiden, bewust of onbewust?! Zelf luister ik amper naar de woorden… meer naar de bedoeling erachter, de taal van het lichaam, de energie die ik voel. En vaak is stilte de beste heelmeester. Stilte opent, stilte heelt, stilte geeft licht en lucht. Laten we leren om stiller te zijn, meer te leren praten met ons hart. En zo delen wat om niet met ons is gedeeld, de Liefde. En als je in dialoog met de ander gaat, stel je dan de volgende vragen vóór je wat zegt, zoals ik leerde van mijn vriend Jan en verwonder je over het effect op je ontmoeting:

 

  • Is het waar?
  • Is het nodig?
  • Is het aardig?

Zelfvertrouwen

Kan zelfvertrouwen groeien?

 

‘Ik heb geen zelfvertrouwen’ oppert mijn cliënt aan het begin van de intake. ‘Aha’, antwoord ik, ‘dus het valt nog wel mee?!’ ‘Hoe bedoel je?’ ‘Nou, iemand die echt geen zelfvertrouwen heeft, durft zelfs dat niet te zeggen’… Mijn cliënt begrijpt het, maar vraagt vervolgens ‘Hoe krijg ik dan meer zelfvertrouwen?’ ‘Dat is helaas onmogelijk’ antwoord ik…

 

Méér zelfvertrouwen? Je zelfvertrouwen vergroten? Legio boeken en cursussen als je even gaat zoeken. Maar kan dat überhaupt? Naar mijn mening niet. Je vertrouwt jezelf, óf niet! Er is hier geen middenweg of leerproces. Laat het me uitleggen. Want wat is zelfvertrouwen?

Grofweg kun je dat zélf bepalen of láten bepalen. In het laatste geval is je zelfvertrouwen afhankelijk van het respect van anderen, of niet, van complimenten en/of kritiek. Zeker is in elk geval dat je zelfvertrouwen als een jojo zal variëren. Toch maar zo’n cursus dan?

 

 

Wellicht verstandiger om het zelf, intrinsiek te bepalen. Als ik aan cliënten vraag hoe het met hun zelfvertrouwen zit, antwoorden ze vaak iets in de trant van: ‘Best redelijk, want ik ben goed in sus en zo, ik kan goed dit en dat.’ Een klassieke gedachtegang van menig Westerling, het zelfvertrouwen ophangen aan je prestaties. Ook die manier zal het jojo-effect genereren!

Beter, veel beter lijkt het mij, om je zelfvertrouwen op te hangen aan wie je BENT. Jezelf vertrouwen dus, blij zijn met jezelf. Je sterke kanten, je zwakke kanten, je leuke kanten en je…

Zolang je je best maar doet, toch?! Want, of je nou in God gelooft of de evolutietheorie (of beide), het heeft onnoemelijk veel energie en tijd gekost om JOU hier te krijgen. Een geschenk voor de wereld (‘The gift you are’, John Denver)! Een ongelooflijk wonder, volslagen uniek. En als Zij tevreden zijn, waarom zou jij dat dan niet zijn?!

Simon

Nivea?

 

Simon is een gouden werknemer. Niets is hem te veel, het woord ‘nee’ kent hij niet. Loyaal, vriendelijk en ook nog eens heel accuraat. Ook privé is hij er voor iedereen. Kortom, collega’s, vrouw, kinderen, familie en vrienden, iedereen is blij met hem. Hij zal niemand vergeten, behalve dan… zichzelf.

Als zijn manager zich zorgen maakt over zijn werkdruk en de eerste tekenen van overspanning waarneemt, wimpelt hij ook dat weg. ‘Ga eens met Harry praten’ adviseert hij hem. ‘Een intake kan toch geen kwaad?!’ Toch zal het nog drie jaar (!) duren voordat Simon, inmiddels op zijn tandvlees, er eindelijk aan toegeeft en mij belt.

 

Tijdens de intake lucht hij zijn hart. Ik word al moe van het luisteren naar zijn agenda en wat hij allemaal op een dag doet. Maar gelukkig, zo stel ik, is het binnenkort Kerstvakantie en kun je even lekker bijkomen. Toch? Nou, niet echt. Met Kerst komen zijn ouders, de hele dag. En hoe goed zij ook met zijn ouders kunnen, het is toch best een hele opgave. Maar je kunt ze toch ook alleen uitnodigen voor een brunch of het Kerstdiner opper ik. Ja, zo was het ook begonnen, met een Kerstbrunch. Maar ach, al gauw bleven ze, weliswaar op zijn verzoek, voor nog een kopje thee, en weer wat later ook voor het diner. En sindsdien kwamen ze de hele dag.

 

 

 

 

‘Vinden ze dat zelf ook leuk?’ vraag ik voorzichtig. ‘Vast wel’ antwoordt Simon. ‘Heb je dat gevraagd dan?’ ‘Eh, nee’. ‘Waarom niet?’ ‘Ik wil ze niet kwetsen!’ ‘Dat begrijp ik, maar je kan het toch voorzichtig opperen?’ De volgende sessie komt Simon opgelucht binnen. Hij had het er met zijn moeder over gehad. En wat bleek? Ook zij vonden het een hele opgave, maar wilden Simon niet kwetsen… zijn vader miste zijn middagdutje en de hele dag met de (klein-)kinderen was voor hen toch best wel zwaar. S ’avonds waren ze echt uitgeput. Volgend jaar Kerst komen ze alleen eten vertelt Simon opgelucht. ‘Gelukkig’ antwoord ik, ‘dus vanaf nu gebruik je meer NIVEA?!’ ‘Pardon?’ NIVEA: niet invullen voor een ander. Vraag het gewoon! Of blijf aannames bedenken…

 

P.T.T.S. ?!

 

 

Waar ik in mijn vorige column (consistent incontinent) een oorzaak trachtte te vinden voor de tanende intelligentie van de gemiddelde Nederlander (zo schijnen er zelfs mensen te zijn die denken dat AI (kunstmatige intelligentie écht bestaat…?!), en uiteraard mijzelf daarbij als lichtend voorbeeld nam, in deze column aandacht voor een nieuw fenomeen, het zogeheten P.T.T.S. Het betreft een moderne aandoening die zijn oorsprong vindt in de tweede helft van de vorige eeuw. En dan heb ik het niet over de burn-out golf van de laatste decennia, al vermoed ik wel dat ze daar flink aan bijgedragen heeft.

Het kwam te berde tijdens een intervisie gesprek met een collega. Ik vertelde hem o.a. van cliënt Klaas, die leed aan een P.T.T.S. ‘P.T.T.S.?!’ vroeg hij me verbaast. ‘Precies’ zei ik. ‘Nou Harry, je hebt nogal een reputatie, veel over je gehoord, maar dan weet je nog niet dat het P.T.S.S. is, een post-traumatisch stresssyndroom?!’ ‘Jawel’ antwoordde ik, ‘maar ik bedoel toch echt een P.T.T.S.’. En zo nam ik hem mee naar de intake met Klaas van enkele jaren geleden.

 

 

Harry Grob Stress tot burn-out

 

Tijdens de intake blijkt mij al gauw dat Klaas aan een P.T.T.S. lijdt. Elke dag werd hij overladen door ellende en misdaad. Hij was dagelijks getuige van vele moorden, oorlogen en andere gruwelijkheden en beleefde de ene ramp na de andere. En, alsof dat nog niet genoeg was, werd hem ook nog eens de ene crisis na de andere gepresenteerd. Geen wonder dat hij het leven niet meer zag zitten en zich ten einde raad tot mij wendde.

Aangezien hij gewoon in Nederland woonde, eveneens in het prachtige Twente (waar volgens mij de natuur weliger tiert dan de misdaad), vermoedde ik al snel een P.T.T.S., een zogeheten Post Traumatisch Televisie Syndroom. ‘Heeft ie vast mijn column ‘Grip op je leven’ gemist’ hoor ik mezelf nog denken.

Na mijn diagnose en het recept ‘nieuwsdieet’ knapte hij zienderogen op. Zag in het échte leven om zich heen véél meer mensen die iets goeds deden dan iets kwaads. Hij kwam erachter dat de meeste mensen inderdaad deugen (dank Rutger*) en goed zijn voor elkaar. En dat het nieuws en de televisie slechts een zeer beperkte en subjectieve blik op de werkelijkheid geven. Reden te meer om op je eigen waarneming, intellect en zintuigen te vertrouwen en breder te leren kijken.

 

Let wel, een P.T.T.S. is niet alleen funest voor je eigen gezondheid, maar óók voor je omgeving. Je schept immers waar je mee bezig bent! Of, zoals de Engelsen zeggen:

‘Energy flows where attention/intention goes’. Wil je ook meewerken aan een betere wereld voor iedereen? Vrede en eerlijk(er) delen op deze paradijselijke aarde?

‘Zie dan het goede, hoor het goede, doe het goede!’ (Boeddhistisch gezegde). Je zult je al snel stukken beter voelen. En jij niet alleen…

 

 

*) ‘De meeste mensen deugen’ van Rutger Bregman

Consistent incontinent?

Of: hoe angst je IQ halveert…

 

Lieve lezers, meestal verhaal ik in mijn columns, net als in mijn boek, over een ontroerend, ontwapenend of ‘Eureka’ moment uit een traject van één van mijn cliënten. Maar nu, zo in de nazomer van mijn leven, moet ik zelf ook maar eens met de billen bloot.

Ik neem je mee naar een gênant moment uit mijn eigen leven. Uiteraard, ter lering ende vermaak. En, in een tijd waarin velen zich depri en machteloos lijken te voelen, ter bemoediging bovendien.

 

 

 

Consistent incontinent?!

 

Februari 2013. Ik reed terug vanaf mijn training in Oregon naar San Francisco toen ik onderweg mijn innerlijke Stem (ja, ik ben toch wel wat zweveriger dan sommigen plachten te denken…) hoorde zeggen: ‘Je gaat binnenkort je nieuwe vrouw ontmoeten’. Aangezien mijn Stem me altijd trouw had gediend, bedacht ik me geen moment. Ik nam de volgende afslag en reed naar het centrum van, hoe toepasselijk, het stadje Eureka in het noorden van Californië. Om alvast een kadootje voor haar te kopen. Niet veel later ontmoette ik haar, nietsvermoedend uiteraard, na een ongelooflijke aaneenschakeling van ‘toeval op toeval’, dankzij het onvolprezen G.P.S.*.

 

Ik schrijf een half jaar later. Nog steeds stapelverliefd. Ik word vroeg wakker en schrik me het leplazerus: m’n bed is nat… Gelukkig aan mijn kant, pfff… Ik schaam me dood, en terwijl mijn lief nog slaapt, verschoon ik snel het bed en mezelf en doe net of er niets is gebeurd. Gauw vergeten! Helaas, volgende ochtend: potverdriedubbeltjes nog ’s aan toe zeg, wéér! Zelfde plek. Nee hè, incontinent op m’n 54e?! Gelukkig, mijn tweede grote liefde in m’n leven (hoe rijk kan een man zijn?!), slaapt nog. Tenminste, dat dacht ik. En ja hoor, de derde nacht, wéér… Nu doet ze niet of ze slaapt. Gelukkig reageert ze wel heel begripvol: ‘Ach Harry, maakt toch niet uit, misschien is het iets medisch?! Maar je bent in elk geval wel heel consistent incontinent!’ ‘Eh, pardon?’ ‘Nou, je plast telkens op precies dezelfde plek. Laat me ’s kijken.’ ‘Eh, nee!!’ En ja hoor, ze trekt zo het dekbed omhoog en zegt: ‘Mmm, vreemd, telkens dezelfde plek? Ik ruik ook niks?!’ Ze trekt het laken eraf, voorts de onderliggende hoes en zegt droog: ‘Nou, volgens mij lek jij niet maar je waterbed!’…

 

We lagen dubbel van het lachen! Ik heb me nog nóóit zo opgelucht gevoeld. En dit is nu precies wat angst met je doet! Het geeft je oogkleppen, het zet je gezonde verstand op non-actief (evenals je immuunsysteem), het zorgt voor een bewustzijnsvernauwing. Natuurlijk ‘wist’ ik dat ik op een waterbed sliep, notabene al 30 jaar, maar de angst verblindde me! Lieve mensen, wat er ook in je leven gebeurt, wat er ook in de wereld gebeurt, ‘vrees niet, maar heb lief’ zoals je in een wijs boek kunt lezen. En laat je de kop niet gek maken! Door niets of niemand. Noch door de overheid, noch door de media (eender welke), en zelfs niet door jezelf…

 

 

*) God’s Positioning System

 

 

Grip op je leven